Người xưa có câu “Rượu thơm không sợ ngõ sâu, vàng thật không sợ lửa”. Những từ này hoàn toàn phù hợp để mô tả các thầy thuốc dân gian ở ẩn vùng thôn quê.
Ở Trung Quốc cổ đại, hầu hết họ sống tại những ngôi nhà tại vùng nông thôn và sống với những gia đình nghèo. Một số người quá nghèo thì chữa bệnh, và một số không bao giờ yêu cầu tiền công khi chữa bệnh, thậm chí không tính tiền thuốc. Y thuật của họ không thua gì các ngự y, nhưng họ vẫn có thể xem nhẹ danh lợi, xoa dịu nỗi khổ bệnh tật và nỗi lo cuộc sống cho thường dân.
Danh Y Từ Tất Đạt nhìn khí sắc của bệnh nhân mà có thể đoán được sinh tử của họ
Từ Tất Đạt, tự Đức Phu, sinh ra ở huyện Tinh Tử (nay là thành phố Lộc Sơn), tỉnh Giang Tây. Trong quận mà ông ta sống, hầu hết mọi người đều thông thạo kinh điển Nho giáo và gia đình ông đã hành nghề y nhiều đời. Từ Tất Đạt kế thừa bí thuật tiên phương do tổ tiên truyền lại, chữa bệnh xuất thần nhập hoá, chỉ cần quan sát khí sắc mặt người bệnh là có thể đoán được bệnh tật, sinh tử của họ.
Một hôm, ông gặp một người quen trên đường, nhìn thấy sắc mặt của người đó, liền nói với anh ta: “Thân thể anh có vấn đề, mau đi khám, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng!”
Người nam kia không tin, ông lại nói tiếp: “Anh hiện tại không đi, nửa tháng sau, anh sẽ nằm trên giường không dậy nổi, cho dù lúc đó Biển Thước còn sống, cũng không có cách nào để cứu anh.”
Người đàn ông nói một cách cho có: “Được rồi, được rồi,” và quay người rời đi. Hơn mười ngày sau, anh ta thật sự phát bệnh, không thể qua nổi.
Một lần, ông đang ở trong một hiệu thuốc thì một người nông dân đến gặp. Hôm đó nắng rất nóng, vị khách nói: “Chị dâu tôi đang gieo mạ ngoài đồng, đột nhiên bị nóng bất tỉnh, xin cho tôi một đơn thuốc!”.
Sau khi cẩn thận xem sắc cho anh ta, ông nói: “Chị dâu của anh bị bệnh, một lát nữa tôi sẽ mang thuốc đến đó, nhưng tình hình hiện tại của anh còn tệ hơn cô ấy rất nhiều. Anh mau về đi, sợ rằng anh sẽ ngã trên đường mà chẳng kịp quay về.” Người đàn ông nghe thấy nhanh chóng quay trở lại.
Nhưng ngay khi Từ Tất Đạt đến cánh đồng, ông đã nghe tin rằng người đàn ông này đột nhiên ngã xuống đất ngay khi về đến nhà. Có người hỏi tại sao, ông đáp: “Ông này ăn trưa no quá, nghe tin chị dâu bị say nắng, liền chạy đến tìm tôi, một hơi chạy mấy dặm, và anh ta bị đứt ruột. Khi tôi nhìn thấy anh ta, lông mày và mắt anh ta tối sầm lại, đó là dấu hiệu cho thấy anh ta bị đứt ruột và tính mạng của anh ta đang gặp nguy hiểm.”
Danh Y Khuất Tuân Đức – thầy thuốc điều trị những bệnh chứng kỳ lạ bằng xem khí sắc
Khuất Tuân Đức tự Minh Cổ, đến từ làng Lưu, thị trấn Cổ Lạt, Quảng Tây. Ông học Nho từ khi còn nhỏ, sau khi đỗ cử nhân vào năm Càn Long thứ 51, ông được triều đình bổ nhiệm đến dạy học ở huyện Nghi Sơn, và đã phụ trách việc dạy học sinh trong trường học của huyện.
Ông thích đọc sách và đã đọc rất nhiều loại sách khác nhau, bao gồm: Kinh, Sử, Tử, Tập và những cuốn sách khác. Ngay cả những cuốn sách y học khó hiểu cũng có thể hiểu được bí ẩn trong đó. Ông có thể thấy tình trạng thể chất của người đó bằng cách xem thể trạng của người đó.
Có một vị Quận thú ở Quảng Tây có đứa con trai sáu tuổi, không thể đi đứng. Đứa trẻ xanh xao và gầy gò, và khí sắc nhìn chung rất xấu. Quận Thú đã mời hàng trăm thầy thuốc đến chữa trị nhưng tình hình không hề thay đổi.
Khuất Tuân Đức đến đó, và khi nhìn thấy đứa trẻ, ông mỉm cười và nói với Quận Thú, “Con trai của ông không sao và không cần uống thuốc.”
Quận Thú nghe điều này càng khó hiểu hơn, và hỏi: “Vậy thì chúng tôi nên làm gì. Còn ông?”
Khuất Tuân Đức đáp: “Từ giờ trở đi, ông đặt đứa trẻ xuống đất, không để người hầu giúp nó, bế nó; không cho nó ăn ngon, nhịn đói vài bữa là tốt nhất, như vậy càng tốt.”
Sau khi nghe điều này, Quận thú bán tin bán nghi làm theo lời ông nói. Vài ngày sau, mặt mũi đứa trẻ hồng hào, ăn uống tốt dần lên và hơn một tháng sau đã có thể tự đi lại. Đứa trẻ đi lại nhẹ nhàng trên đôi chân của mình, tràn đầy năng lượng và mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Quận thú rất vui mừng và đề nghị thưởng rất nhiều bạc cho Khuất Tuân Đức, nhưng ông đã lịch sự từ chối. Quận thú ông ăn tối tại nhà, và nói với ông ấy một cách chân thành: “Ơn cứu mạng của ngài đối với con trai tôi, y đức không màng danh lợi của ngài tôi sẽ không bao giờ quên; nhưng, tôi thực sự muốn biết làm thế nào mà có thể “Vô vi nhi trị” (không làm mà trị được bệnh) để khôi phục con trai tôi trở lại bình thường.
Khuất Tuân Đức trả lời: “Là do ngài quá cưng chiều đứa nhỏ, luôn sợ nó thương tổn, thậm chí không để nó tự đi, người hầu luôn bế nó, chân không chạm đất, đứa trẻ nhiều năm không được tưới tắm thổ khí. Do đó, dạ dày của đứa trẻ rất non nớt và suy nhược, vì dạ dày là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể con người, và nó thuộc về thổ trong ngũ hành. Thiếu thổ khí sẽ dẫn đến vị khí không đủ, biểu hiện ở chỗ đứa trẻ này thân thể yếu ớt, đi đứng không vững, ăn uống không tốt, bây giờ đi trên mặt đất nhiều có thể bổ thổ, chỉ cần ngũ hành hòa hợp thì không có cần phải uống thuốc. Hãy nhìn những đứa trẻ con nhà nghèo thiếu ăn thiếu mặc nhưng chúng luôn mạnh mẽ hơn những đứa con của cha mẹ giàu có. Nếu sinh ra trong một gia đình giàu có, một đứa trẻ được nuôi dạy quá nuông chiều và thoải mái rất dễ mắc bệnh .”
Nghe vậy, Quận thú không khỏi khâm phục, nói với Khuất Tuân Đức: “Hợp thầy mà khỏi bệnh cũng chỉ là tiểu năng tiểu thuật, nhưng trong đó có hàm chứa một đạo lý xâu xa hơn; ông hiểu được những điều này thì chẳng trách hành y xuất thần nhập hoá vậy!”. Kể từ đó, cả hai thường xuyên liên lạc và trở thành bạn thân.
Sau đó, sau nhiều lần được Quận Thú đề nghị, Khuất Tuân Đức đã được tuyển dụng vào Thái Y Viện. Khi nhiệm kỳ của ông vừa hết, triều đình đã chuyển ông trở lại huyện Nghi Sơn và giữ chức huyện lệnh.
Danh Y Chu Bân có thể khám bệnh bằng nhìn vào thể – mạo
Chu Bân tự Đại Nhã, sinh ra ở huyện Cao An, tỉnh Giang Tây. Ông đã quen thuộc với kinh điển Nho giáo từ khi còn nhỏ, quyết chí thi đỗ khoa bảng. Một đêm nọ, ông nằm mơ thấy mình bảng vàng trong kỳ thi Y học. Về sau, vì một người thân trong nhà bị bệnh nặng, ông ngày đêm sắc thuốc, túc trực bên giường bệnh. Trong khi cố gắng chữa trị cho mọi người, Chu Bân đã đọc nhiều cuốn sách y học và nghiên cứu về y học. Theo thời gian, Y thuật của ông trở nên phi thường. Nhìn khí sắc và nghe lời nói của một người là có thể biết gốc bệnh của người đó ở đâu và có còn hy vọng cứu hay không.
Một hôm, ông đến nhà một người phụ nữ để chữa bệnh cho con của bà. Đứa trẻ nằm trên giường, thở không ra hơi. Lúc này, Chu Bân sai người lấy một đống bùn vàng và bôi lên người bệnh nhân. Chẳng mấy chốc, lớp bùn vàng khô dần và đứa trẻ đã lấy lại được hơi thở. Sau khi uống một liều thuốc sắc khác, cậu bé sẽ có thể tự mình ra khỏi giường.
Cũng có một góa phụ nhờ ông chữa bệnh cho đứa con trai duy nhất của bà. Đứa trẻ gầy như que củi, vốn đã yếu ớt, nay bụng khó chịu, đột nhiên ngã xuống, hôn mê bất tỉnh.
Chu Bân liếc nhìn, nói: “Đây là do ăn thịt khô lâu ngày mà thành, may mắn là đứa trẻ vẫn còn hôn mê, nếu đến ngày thứ bảy, đứa trẻ đột nhiên mở mắt ra, thì vô phương cứu chữa.” Chu Bân lấy một lượng nhỏ Tỳ sương (Asen, thạch tín), để giảm độc tính, đầu tiên nướng bằng lửa. Sau đó, ông cho Thạch tín đã nướng vào nước rồi sắc và cho đứa trẻ nuốt. Chẳng mấy chốc thì đứa trẻ tỉnh dậy.
Chu Bân nổi tiếng ở địa phương, nhưng một số tộc nhân trong gia tộc của ông lại không hài lòng. Để kiểm tra trình độ y học của ông, họ đã tìm một người hầu gái và yêu cầu cô ta giả điên. Người phụ nữ phát điên, chạy nhảy, một lúc sau Chu Bân mời thị nữ vào xem, sau đó nói: “Lúc đầu cô ấy không bị bệnh, nhưng bây giờ ăn no rồi cứ nhảy liên tục. Lâu như vậy, ruột của cô ấy đã bị hỏng, và không có cách nào chữa khỏi.” Một lúc sau, cô ấy thực sự ngã xuống đất và không thể đứng dậy.
Chu Bân đã hành nghề y trong nhiều thập kỷ, hồi xuân vô số người và cứu sống họ nhờ bàn tay tuyệt vời của ông. Ông đối xử công bằng với mọi người, và không bao giờ nhận tiền. Những năm cuối đời, ông sống ẩn dật trong núi và hiếm khi lộ mặt. Sau khi một quan huyện biết chuyện, ông ta đã đích thân khắc dòng chữ “Son trung tể tướng” và làm một tấm bảng cho ông. Soái Quang Tổ, một thi nhân trong thời Càn Long, cũng đã viết tiểu sử cho ông, nói rằng ông là một lương Y đã quy ẩn về nông thôn và mang lại lợi ích cho người dân.
—————————————————–
Tài liệu tham khảo
同治十年《星子縣誌·人物》
民國十三年《永淳縣誌·鄉賢》
同治十年《高安縣誌·雜誌》
—————————————————–
Tác giả: Nhan Văn
Biên dịch: Đăng Tâm
Nguồn: zhengjian.org
Ảnh: 699pic.com